Kōrero: Ngā pakanga o Aotearoa

Ngā mauhere o Rangiriri

Kei te whakahouhia e mātou te whārangi reo Māori nei

Nā te minita nā John Kinder pea tēnei whakaahua i tango i te Tīhema o te tau 1863. Kei roto ko ngā Māori i mauheretia whai muri i te pakanga i Rangiriri. I tāpirihia tēnei whakaahua ki te kōrero mō te pūreretanga o ngā mauhere i te moutere o Kawau i te Hepetema o 1864. 

I mauheretia te rōpū nei me te kore whakapae ki roto ki tētahi whare ki te wāpū o Ākarana. Kātahi ka mauria rātou ki te moutere o Kawau. I te nohonga atu ki Kawau ka tukua rātou kia whakamahia ngā pāneke mō te hī ika, engari i ngā pō ka rakaina katoatia ngā hoe. Nā te wehi ka whakatoremihia rātou e ngā Pākehā ki waho ki te moana, ka piki katoa te 200 ki runga i ngā waka i tētahi pō ā ka hoe atu ki te taiwhenua mā te whakamahi hāwara me ētahi papa rākau. I te taenga atu ka kake rātou i te hiwi o Ōtamahua kia mātirotiro i te whenua, kātahi ka keria ngā maioro wawao. Nā Ngāpuhi rātou i whāngai. Ka whakatau te kāwanatanga kia kaua rātou e whāia mō te hopu. Nāwai ka whakawhiti rātou i te Kaipara ā hoki atu ki roto o Waikato. 

Te whakamahi i tēnei tūemi

Alexander Turnbull Library
Reference: E-395-037
Photograph by John Kinder

Permission of the Alexander Turnbull Library, National Library of New Zealand, Te Puna Mātauranga o Aotearoa, must be obtained before any re-use of this image.

Ngā whakaahua me ngā rauemi katoa o tēnei kōrero

Te tuhi tohutoro mō tēnei whārangi:

Danny Keenan, 'Ngā pakanga o Aotearoa - Ngā riri nui ki Waikato', Te Ara - the Encyclopedia of New Zealand, http://www.TeAra.govt.nz/mi/zoomify/36916/nga-mauhere-o-rangiriri (accessed 26 April 2024)

He kōrero nā Danny Keenan, i tāngia i te 20 Jun 2012, reviewed & revised 29 Nov 2022