He korero whakarapopoto
E ai ki te Māori, noho ai te iwi patupaiarehe ki te ngahere, ki runga rānei i ngā tihi o ngā maunga. He tūrehu, he pakepakehā ētahi atu ingoa mō te patupaiarehe.
Te āhua o te patupaiarehe
He kiritea, he urukehu te patupaiarehe. Kāore i haea ō rātou kiri ki te uhi matarau. Ko ētahi patupaiarehe he nohinohi, ko ētahi he rite ki te tangata te hanga, ko ētahi i te rohe o Wanganui he tino nui te hanga.
Ngā nohoanga
Kāore i tino kitea te patupaiarehe. Noho ai rātou ki ngā takiwā o Waikato, o Rotorua, o Te Urewera, tae atu ki ētahi moka ki Te Wai Pounamu.
Ngā whanonga o te patupaiarehe
He mataku te patupaiarehe i te rā. Kitea ai rātou i te awatea, i roto rānei i te kohu. He whero ō rātou whāriki, ō rātou pūeru. Hei ngā pō ka rongohia ā rātou kōauau.
Ponaturi
He rite te iwi ponaturi ki te iwi patupaiarehe, heoi, kei te moana kē ō rātou nohoanga. He whero ō rātou makawe, he kiri tea, ā, hei ngā pō anake puea ai rātou ki te whenua.
Ngā tūponotanga ki te tangata
He rite te mākutu me te kāhaki a te patupaiarehe i ngā tāngata. Ka aitia e rātou ngā wāhine ātaahua kia puta he tamariki urukehu. Hei ārai i a rātou, ka pani ngā tāngata i a rātou ki te hinu haunga, ka tunu kai rānei i te mea he anuanu ki te patupaiarehe te haunga o te kai. He pērā anō mō te rā me te mura o te ahi, ka wehi te patupaiarehe.
I ako ētahi tāngata i ngā karakia me ngā waiata a te iwi patupaiarehe. He matatau rātou ki te hī ika, ā, i ahu mai ngā mātauranga mō te hī ika i a rātou. Hangaia ai ō rātou kāinga i te kohu, i te aka rānei.