He whakaahua tēnei o ngā Māori o Whanganui i tangohia pea i ngā tau tōmua o te rautau 1900. Whai muri i te pakanga ki Moutoa ka whatua mai e ngā wāhine Pākehā tētahi haki mō ngā Māori i manaaki i te taone o Whanganui. E whakaaturia ana ko te Haki Uniana, ko te kupu 'Moutoa', me te Māori me te Pākehā e hariru ana. He mea tuku tēnei ki a Mete Kīngi Te Rangi Paetahi o te taha whakararo o te awa o Whanganui i te 26 o ngā rā o Hakihea i te tau 1865.
Nāwai he mea tahora ki runga i ngā kāwhena o ngā rangatira o Whanganui. Ko te rangatira tuatahi kia kākahuria tōna kāwhena ki te haki nei ko Hoani Wiremu Hīpango i mate i te tau 1865. Nāwai ka whakatakotoria ki runga ki a Mete Kīngi Te Rangi Paetahi e Keepa Te Rangihiwinui i te tau 1883, ā, ki runga tonu i a Te Rangihiwinui i tōna matenga i te tau 1898.
I te tau 1869 ka puritia e Keepa Te Rangihiwinui tēnei haki i tōna tūtakinga ki te Tiuka o Etinapara. He maha ngā hui nui i whakarewaina tēnei haki, tae atu ki te hokinga mai o ngā mōrehu hōia o Te Hokowhitu Tuatahi ki te pā o Pūtiki ki Whanganui. He mea pupuri e te tangata i mua i tōna takoha ki tētahi whare taonga.
Te whakamahi i tēnei tūemi
Alexander Turnbull Library, Tourist and Publicity Department Collection
Reference:
G-12420-1/2
Permission of the Alexander Turnbull Library, National Library of New Zealand, Te Puna Mātauranga o Aotearoa, must be obtained before any re-use of this image.
Tāpiritia te tākupu hou