Ngā whakaritenga
I mua i te haere ki te moana ki te kohi kaimoana, ka tuku karakia ngā kairuku hei whakarite i a rātou mō te kaupapa. Ko te tikanga ā ētahi iwi o Te Māhia he horoi ki roto i tētahi puna i mua i te haerenga ki te whanga ki te kohi kaimoana. I mua o tā rātou hokinga ki te kāinga kua karakia anō rātou ki taua puna rā.
E ai ki tētahi koroheke o te Tai Rāwhiti me miia te kete i mua i te kohi mātaitai. E ai ki te koroua o Ngā Puhi he pērā anō tā rātou mahi engari ki runga kupenga kē.
Rāhui
He mahi tapu te tiki kaimoana ki waho ki te moana. Ka tohutohungia ngā tamariki kia kaua e hāparangi i runga tātahi. Kāore i huakina ngā kaimoana inā te tangata kei te ākau me ngā māra mātaitai, inā rānei kei roto tonu tētahi i te wai.
Te kohi i ia momo
Ka whakaritea te haerenga kia taka mai te wā tika mō te kohi i te momo mātaitai kotahi anake. Mēnā ko te pāua te kaupapa o te haerenga, ko te pāua anake ka haria. He wā anō mō te kohi kina, he wā anō mō te hopu kōura.
He mātauranga tūturu
He tikanga me kaua e pohaina ngā kina ki ōna māra, i te mea ka neke ngā kina i tēnei mahi. E ai ki ngā rangahau pūtaiao ka taea e te kina te tuku i tētahi paru. Koinei ka neke ngā kina mai taua wāhi.
Te kaitiaki
He wāhi rāhui kaimoana anō tō ia whānau ō ia hapū. I mārama rātou i hea ngā ana me ngā rua e huna ana te kōura, i hea rānei ngā kina me ngā pāua, ngā māra o te pipi me te tuatua.
Mēnā he hiahia nō whānau o waho ki te kohi kaimoana, kua tonoa te kaitiaki hei whakamana i te haere. Ka ō mai anō e rātou he tahua kai mō o rātou whanaunga – pērā i ngā poaka o uta, i ngā tio rānei o Whāingaroa. Nō konā kua whakahua i te kaitiaki ngā wāhi pai mō te kohi mātaitai. Ka hoki ana te manuhiri kua waihotia he mātaitai mō te kaitiaki rā.
Takoha kai
Ko te takoha kai anō tētahi tikanga nui ki ngā hui. Ko ngā kai ka horahia ki roto kete he pipi, kūtai, karengo me te kōura – me ērā atu kai ō mua. He tikanga anō te taka a te tangata whenua i ōna kai rangatira mā te manuhiri. Kei te haere tonu tēnei tikanga. Inā ka tū te hui a Ngāti Rongomaiwahine ki runga i tētahi o o rātou marae, kua taka mai te kina, te karengo, te pāua me te kōura.
Mai te tai ki te wao
I ngā wā ō mua, ka tūoputia ngā kai o tai me uta. Kikī ana ngā kete karengo ka mauria atu hei tauhoko mō ngā hua o te ngāhere, pērā i te manu kōtutu. Ko ō te iwi o Rotorua kai, me ērā atu takiwā roto moana o Te Ika-a-Māui, he īnanga, he kōura.
Manaakitanga
E ai ki te kuia o Hauraki mā te tangata tika anō hei tunu i ngā ika mō te tohunga manuhiri – he tohu aroha he tohu manaakitanga hoki tēnei.
Ka kōrero anō ngā pāraeroa o te Pakanga Tuarua o te Ao mō tā rātou harikoa ki te taenga atu o ngā pūhera kikī ana i te pāwhara – he tino kai tēnei, ā, he kai hoki i paihere i a rātou ki ngā āhuatanga o te wā kāinga.
