Kōrero: Kākahu Māori

Kaitaka ngorengore

Kaitaka ngorengore

He tānga tēnei nō te tau 1847 e whakaatu ana i ngā rangatira o Waikato i tahuri ki te Rongopai. E whakaatu nei i te whanake haeretanga o ngā kākahu, arā, i te kuhunga haerenga mai o ngā iani Pākehā. E rua ngā kākahu e mauria ana i konei e Te Moanaroa. Ko te kākahu o waho he korowai-ngore i whatua ki te muka harakeke, te hukahuka pango me te wūru. Nāwai ka purea anō ki te tae kōura-kōwhai, te whero me te kahurangi. Kei raro iho tētahi atu kākahu ōrite. Nā te nui o ngā wūru o roto nei, ka kitea te mana o tēnei rangatira me tana whakahoahoa atu ki te ao Pākehā.

Ko tōna hoa ko Te Awaitāia tērā e mau ana i te kahu ua e kīia nei he mangaeka, he tihetihe rānei. Kei ngā hukahuka kōwhai e mōhiotia ana tēnei momo kākahu. E rua noa iho ngā rohe kitea ai tēnei momo kākahu – arā, ko Whanganui me Te Urewera. I ahu mai te hukahuka kōwhai i te harakeke ka tipu motuhake ki te taha o Taupō Moana. Ka tākiritia ngā rau harakeke, kātahi ka paku waruhia ki te kuku, i mua i te whakaweranga i runga ngārehu. Nō konei ka kōwhai te āhua o te harakeke. Nā tōna tipu ki te wāhi kotahi anake, ka hiahiatia ēnei kākahu e te marea.

Te whakamahi i tēnei tūemi

Alexander Turnbull Library
Reference: PUBL-0014-05
Tinted lithograph by George French Angas

Permission of the Alexander Turnbull Library, National Library of New Zealand, Te Puna Mātauranga o Aotearoa, must be obtained before any re-use of this image.

Ngā whakaahua me ngā rauemi katoa o tēnei kōrero

Te tuhi tohutoro mō tēnei whārangi:

Awhina Tamarapa rāua ko Patricia Wallace, 'Kākahu Māori - Ngā pueru', Te Ara - the Encyclopedia of New Zealand, http://www.TeAra.govt.nz/mi/artwork/41002/kaitaka-ngore-ngore (accessed 27 April 2024)

He kōrero nā Awhina Tamarapa rāua ko Patricia Wallace, i tāngia i te 5 Sep 2013