Skip to main content

Tiro ki Te Ara ki te reo

  • English
  • Māori
  • Ngā Tuhinga A-Z
  • Te Reo Māori
  • Haurongo
  • Ētahi atu...
Tiro ki Te Ara ki te reo
  • English
  • Māori

Whakaraparapatia te Mātāpunenga

Ngā Tuhinga A-Z Te Reo Māori Haurongo Wāhanga Kupu matua Āu kōrero
  • Te Ara Home
  • ›
  • Earth, Sea and Sky
  • ›
  • Geology
  • ›
  • Te auahatanga o te whenua
  • ›
  • Whārangi

Kōrero: Te auahatanga o te whenua

Rarangi kaupapa

  1. He korero whakarapopoto

  2. He whenua whakamīharo

  3. Te Ika-a-Māui me Te Waka-a-Māui

  4. Kupe

  5. Ka riri ngā maunga

  6. Ngā waiariki mīharo

  7. Ngā roto, ngā awa, ngā whanga

  8. Hononga, rauemi nō waho

Ngā whakaahua, ngā rauemi katoa

Mai i te whārangi 1 - He whenua whakamīharo

The formation of mountains and rivers

Te auahatanga o ngā maunga, ngā awa

Bush streams

Ngā kōawa i te wao

Whanganui River

Te awa o Whanganui

Mai i te whārangi 2 - Te Ika-a-Māui me Te Waka-a-Māui

‘Maui’

‘Maui’

Māui’s fish hook

Te matau a Māui

Māui in New Zealand

Māui i Aotearoa

Hikurangi

Hikurangi

Mai i te whārangi 3 - Kupe

Kupe’s Sails

Ngā rā o Kupe (1 o 2)

Sails of a canoe

He rā waka (2 o 2)

Kapiti Island

Te motu o Kapiti

Mai i te whārangi 4 - Ka riri ngā maunga

‘Battle of the mountains’

‘Ka riri ngā maunga’

North Island mountains

Ngā maunga i te puku o Te Ika-a-Māui

Traditions of the mountains

Ngā kōrero tawhito mō ngā maunga (1 o 3)

Tongariro, Ngāuruhoe and Ruapehu

Tongariro, Ngāuruhoe, Ruapehu (2 o 3)

Mt Taranaki (Mt Egmont)

Taranaki (3 o 3)

Mai i te whārangi 5 - Ngā waiariki mīharo

Te Hoata and Te Pupu bring fire

Te Hoata rāua ko Te Pupu

Geothermal areas associated with Te Hoata and Te Pupu

Ngā takiwā waiariki e pā ki a Te Hoata rāua ko Te Pupu

Mai i te whārangi 6 - Ngā roto, ngā awa, ngā whanga

Southern Alps

Ngā Puke Māeroero (Southern Alps)

Rākaihautū sculpts the land

Te auaha a Rākaihautū i te whenua (1 o 3)

South Island lakes

Ngā roto i Te Wai Pounamu (2 o 3)

Lake Ellesmere

Te Keteika-a-Rākaihautū (3 o 3)

Ngake and Whātaitai

Ngake rāua ko Whātaitai

Me pēnei te tohu i te whārangi:

Te Ahukaramū Charles Royal, 'Ngā whakaahua, ngā rauemi katoa', Te Ara - the Encyclopedia of New Zealand, http://www.TeAra.govt.nz/mi/te-auahatanga-o-te-whenua/media (accessed 23 March 2023)

He kōrero nā Te Ahukaramū Charles Royal, i tāngia i te 12 Jun 2006

He kōrero anō mō...

Geology

  • Kōhatu – Māori use of stone

    Kōhatu

  • Mō te paetukutuku
  • Whakapā mai
  • Rārangi Whakamārama
  • Mahere Pae Tukutuku
  • Te Mana Tārua
  • Tauākī matatapu
  • Whakakape
Whai mai i a Te Ara ma enei pae papaho
  • Twitter
  • Facebook
  • Flickr
Tonoa tā mātou pānui, Te Hiko
Read the Creative Commons license

All text licensed under the Creative Commons Attribution-NonCommercial 3.0 New Zealand Licence unless otherwise stated.
Ka taea pea te whakamahi anō mō ngā āhuatanga arumoni, engari me mātua tono mai. He here motuhake i runga i ngā mea katoa ehara i te tuhinga. © Manatārua Karauna.

  • Other Ministry sites

  • Visit NZHistory.govt.nz
  • Visit VietnamWar.govt.nz
  • Visit 28MaoriBattalion.org.nz
  • Vist QuakeStories.govt.nz
  • Visit MCH.govt.nz
New Zealand Govt logo