Nā te kaimātai momo tangata nā Raymond Firth i whakaraupapa haere ngā momo hākari i ngā tūmomo āhuatanga.
Ngā wāhanga o te oranga o te tangata
- I te kawa o te koroingo, o te maioha rānei mō te ariki i tōna whānautanga mai, ka tukua he tahua kai ki ōna mātua.
- I ētahi wā e whā ngā hāngī ka tahuna mō te tūā tamaiti. Ko tōna tikanga anō he tohatoha i ēnei kai mā tēnā, mā tēnā.
- I te wā ka tāia te kawa tohi ki runga ki te tamaiti, mā ngā mātua anō e hora te hākari mā te kāinga.
- Inā ka tāia te mātātahi ki te tā moko, mā ngā mātua e hora tētahi kai hākari.
- I ngā whakapākūhā, ka paiheretia te hononga ki ngā hākari, ā, ka ngana ngā whānau o tētahi taha o tētahi taha kia ū ki te koha whakautuutu.
- I ngā tangihanga kua taka kai mā te manuhiri. Hoki rawa te kirimate ki te marae kua hākari hei whakanoa i a rātou.
- I ngā wā o mua ka hahu te Māori i ngā kōiwi o ōna whanaunga, ā, ka whai kawa tonu tēnei mahi. He mea hira te hākari i muri i te hahunga.
Te Maramataka
- I te mutunga o ngā mahi whakatō kua hākari te iwi.
- He maha ngā kawa ka whai wāhi atu ki te hauhake o te kumara i te marama tuangahuru. Ko ngā hua tuatahi ka wāhia ki a Rongo. I muri mai kua hākari.
- I te wā e hī ika ana, i te wā e hopu manu ana rānei, ko ngā hua tuatahi ka whakahokia ki tōna anō atua. Ina ka mau te ika, te manu rānei, kua hoki te hua tuatahi ki a Tangaroa, ki a Tāne rānei.
- Ka marewa ana a Matariki (a Puanga ki ētahi) i te pae o te rangi, ko te tohu o te Tau Hou tērā. Inā rā kua paenga katoa ngā kai ki rahaki, kua tū te hākari nui hei whakanui i te kōwhitinga o te mātahi.
- I te tuwheratanga o ngā whare wānanga i ia tau kua tū te hākari.
Te Mahi Tōrangapū
Anei ētahi kaupapa o ētahi hākari:
- he tono uku mō te pakanga.
- he hohou rongo. I konei kua kai tahi ngā hoariri o mua, ā, kua tuku i ngā rīriri.
- ngā hui rūnanga o te iwi.
- I ngā paremata, kaihaukai rānei.
- I ngā hākari whakautuutu.
Te kimi oranga
I te whakaritenga a te hapū kia tū he wharenui, kua tono ki ētahi huānga hapū kia haramai. Ka tū te hākari i mua, i muri tonu hoki i ngā mahi.
Tāngia te kōrero katoa
Tāngia te kōrero katoa
