Kōrero: Ngāti Toarangatira

‘Te whārona awatea ki Te Wairau’

‘Te whārona awatea ki Te Wairau’

Nō te tau 1851 ka tāngia e Charles Emilius Gold tana pikitia o te patunga i mōhiotia e te Pākehā, ko ‘Te whārona ki Te Wairau’ (the Wairau Massacre). I te tau 1843 ka tonoa he kairūri e te Kamupene o Niu Tireni (New Zealand Company) hei rūri i ngā mānia o Te Wairau. Kāore a Te Rauparaha rātou ko Te Rangihaeata i whakaae i hokona e te iwi taua whenua. Ka tonoa he ope pirihimana ki te mauhere i a rāua. Nō te tūtakitanga ki ngā hōia Pākehā, ka tū te matā ki a Te Rongo, te wahine a Te Rangihaeata; ka hinga ia, mate rawa. Ka tukua ngā waiwaipū, puhipuhi atu, puhipuhi mai. Kāore noa iho i roa, ka tuku ngā mōrehu hōia Pākehā tokoiwa i a rātou ki raro. Ahakoa te tono a Te Rauparaha, i patua katoatia rātou e Te Rangihaeata, hei utu mō te mate o Te Rongo. Hui katoa, e 22 ngā Pākehā, e whā ngā Māori i mate.

Te whakamahi i tēnei tūemi

Alexander Turnbull Library
Reference: B-103-030
Watercolour by Charles Emilius Gold

Permission of the Alexander Turnbull Library, National Library of New Zealand, Te Puna Mātauranga o Aotearoa, must be obtained before any re-use of this image.

Ngā whakaahua me ngā rauemi katoa o tēnei kōrero

Te tuhi tohutoro mō tēnei whārangi:

Mīria Pōmare, 'Ngāti Toarangatira - Ngā piki me ngā heke i te rau tau 1800', Te Ara - the Encyclopedia of New Zealand, http://www.TeAra.govt.nz/mi/artwork/3913/te-wharona-awatea-ki-te-wairau (accessed 16 April 2024)

He kōrero nā Mīria Pōmare, i tāngia i te 8 Feb 2005, updated 1 Mar 2017