Kōrero: Rongoā

Whārangi 4. Ētahi atu tipu, rākau, otaota hei rongoā

Ngā whakaahua me ngā rauemi katoa o tēnei kōrero

Kōwhai

  • Ka whakawera te kiri o te kōwhai mā ngā kōhatu wera kua purua ki te tahā. Ka whakamahia hei tākai mō ngā taotū, hei mirimiri rānei ki te tuarā.
  • Ki te ngaua te tangata e te kekeno, ka miria ki te wai kōwhai. E rua ngā rā i muri mai ka ora anō te tangata.

Kūmarahou

Nō te tōmuatanga o te rau tau 1900 ka mau te nuinga o ngā kōrero mō te pai o te kūmarahou hei rongoā.

  • Ka kōhuatia ngā rau hei rongoā.
  • Ka ringihia te wai o ngā rau hei kaukau.
  • He pai te inu wai kōhua mō te rūmātiki me te huangō

Mānuka

  • Ka mukua ngā ngārehu ki te māhunga hei rongoā mō te pakitea.
  • Ko ngā peka hei pāpā-kiri mō ngā kōiwi kua whati.
  • He mea kōhua ngā rau, ko te wai kōhua ka inumia mō te kirikā.
  • Ka kōhuatia te kiri ki roto wai, ka inumia mō te kōea me te korere.

Tētēaweka

Ka tipu te tētēaweka ki Ngā Motu Tītī. Ka koromāhutia ki te umuroa mō te kirikā.

Rimu

  • Ka kōrapua te kiri, ka miria ki ngā wāhi o te tinana kua wera i te ahi.
  • Ka ranua te kiri kōrapu ki te wai, ka whakawera mā ngā kōhatu wera ki roto i te tahā. Ka pania ki ngā keha me ngā hakihaki.
  • He pai te kiri o te māhuri hei kati i te rere o te toto.
Me pēnei te tohu i te whārangi:

Rhys Jones, 'Rongoā - Ētahi atu tipu, rākau, otaota hei rongoā', Te Ara - the Encyclopedia of New Zealand, http://www.TeAra.govt.nz/mi/rongoa/page-4 (accessed 24 April 2024)

He kōrero nā Rhys Jones, i tāngia i te 24 Sep 2007