Kōrero: Ngā iwi o Te Tau Ihu

Te Taero-a-Kereopa (Boulder Bank)

Te Taero-a-Kereopa (Boulder Bank)

Ko Te Taero-a-Kereopa tētahi o ngā wāhi i pā ai a Kupe.

Ko te moutere o Chetwode i Te Moana o Raukawa te wāhi hopu ai a Kupe i te ika me te manu hei kai mō tana hokinga ki Hawaiki. I mua i tō rātou wehenga, ka makere mai a Pani rāua ko Kereopa, ētahi o ngā kauhoe, ka noho me te tangata whenua. Ka tāraia e te tokorua nei ētahi kōpapa, ka wehe atu i te moutere o Chetwode ka ahu ki te moutere o Rangitoto (D’Urville) ki te uru. Ka kāhakina e ngā nanakia nei te tamāhine a Kupe.

Ka whāia rāua e Kupe; nō te whakatatanga atu o Matahourua ki te waka o ngā nanakia rā, ka porowhiua e rāua te kōtiro a Kupe ki te moana ki Te Aumiti (French Pass). Nā tana tahuri ki te whakaora i tana tamāhine, ka takamuri a Kupe. Nō te huringa anōtanga o Matahourua, kua rere kē a Pani rāua ko Kereopa ki Waimea (Tasman Bay). I te whakatatanga atu o te waka o Kupe, ka wehe a Pani rāua ko Kereopa. I hoki a Pani ki te moutere o Rangitoto.

Ka whai tonu a Kupe i a Kereopa, e piri ana tērā ki te takutai moana. I te hipanga i a Wakapuaka, ka takina e Kereopa ana karakia, e ngarue ai ngā kōhatu o te pari o Mackay. Kīhai i āhei ngā toa a Kupe ki te huri i te pari e kīia ana ko Te Taero-a-Kereopa. Tae rā anō te pari kōhatu nei ki ngā kirikiri ki Tāhunanui. Nā te takoto o ngā kōhatu ka puea ake te whanga o Whakatū (Nelson Haven). Ka tae a Kereopa ki uta, ka rere ki te tonga.

Kātahi ka whakatika a Kupe ki te hopu i a Pani, e huri ana tērā i te pito raki o Rangitoto. I a ia ka whakawhiti atu i Rangitoto ki Takapourewa (Stephens Island), ka tahuri tōna waka i ngā au kōriporipo e karangahia ai i ēnei rā, ko Hell’s Gate. Kei reira tonu te waka, kua whakatoka hei ākau, ā, kua whakanōhia ngā tamāhine a Pani hei toka tautiaki kei taua wāhi. Kei te utu tonu a Pani i tōna hara – kei Te Ana a Pani tōna wairua e mau ana, ka rongohia tonuhia tana tangi i te karawhiu o te āwhā.

Kei ngā iwi o Ngāti Kuia me Ngāi Tahu ngā uri o Kereopa. He iwi matatau a Ngāti Kuia ki te taki karakia. Ka wehi a Te Rauparaha mō Houa tohunga o Ngāti Kuia. Nā Te Rauparaha ia i tiki hei tohunga karakia i mua i te whakaekenga o Kaiapoi, te pā o Ngāi Tahu i te tau 1831.

Te whakamahi i tēnei tūemi

Te Ara - The Encyclopedia of New Zealand
Photograph by Jock Phillips

This item has been provided for private study purposes (such as school projects, family and local history research) and any published reproduction (print or electronic) may infringe copyright law. It is the responsibility of the user of any material to obtain clearance from the copyright holder.

Ngā whakaahua me ngā rauemi katoa o tēnei kōrero

Te tuhi tohutoro mō tēnei whārangi:

Hilary Mitchell and John Mitchell, 'Ngā iwi o Te Tau Ihu - Te hekenga i Hawaiki', Te Ara - the Encyclopedia of New Zealand, http://www.TeAra.govt.nz/mi/photograph/543/te-taero-a-kereopa-boulder-bank (accessed 29 March 2024)

He kōrero nā Hilary Mitchell and John Mitchell, i tāngia i te 8 Feb 2005, updated 1 Mar 2017