Te orokohanga
He wāhi pōrehurehu a Hawaiki: ka huri te tangata hei manu, ka hui ngā ika hei taua, piki ake ana ngā wairua ki te pō, heke iho ana ki te ao o te rangi. Ko Hawaiki he tūrangahakoa, te okiokinga o ngā atua, te wāhi mahi ai ngā atua i ā rātou mahi mīharo. Koinei ngā kōrero a Minita Māori Marsden, e pā ana ki a Io te Ira Maurangi:
I te pō kākarauri ka hangaia e Io ngā Hawaiki: ko Hawaiki- nui, ko Hawaiki- roa, ko Hawaiki- pāmamao, ko Hawaiki-tapu, arā te wāhi whakaritea ai e Io hei kāinga mōna, mō te hunga āwhina hoki i a ia. Nōhia ai a Hawaiki e ngā atua me ngā tipua. Engari a Hawaiki-tapu, whakatapua rawa ki a Io anake. He tapu hoki ētahi atu o ngā Hawaiki, heoi, i ngā wā onamata kāore i kōrerohia e te tangata, huaina kētia ki roto ki ēnei kupu arā, Tawhiti-nui, Tawhiti-roa, Tawhiti-pāmamao. 1
Hineahuone
E ai ki tētahi atu kōrero ko Hawaiki te wāhi i oroko mai te tangata. Nā Hūkiki Te Ahukaramū ngā kōrero e whai ake nei:
Ka awatea te rā, ka mea a Tāne-nui-a-rangi, ki te wahine māna. Ka kī atu a Papa, ‘Haere ki a Hine-tua-oni, ahuwhenua e koe kia whakatangatatia.’ … Ka mahia, kātahi ka puta mai hei tangata. 2
Māui
Ko Māui tētahi o ngā tino tāngata o Hawaiki, he tipua rongonui puta noa i Te Moana-nui-a-Kiwa. He nanakia a Māui, i puta te rongo mō ana mahi nui, pērā i tana hopu i te rā, tana hī ake i ngā moutere, tana huringa hei manu me tana whai i tōna matua ki rarohenga. I te mea rongonuihia tonuhia a Māui, ka noho tonu a ia hei pou mō ngā mahi toi, ngā mahi kapa haka, ngā tuhituhinga kōrero me ngā kōrero ā-waha.