Kōrero: Kotahitanga

Te whakaritenga rūnanga a Grey

Te whakaritenga rūnanga a Grey

E ai ki te whakaritenga rūnanga a Kāwana George Grey ka noho ngā iwi hei kaunihera whakahaere ki raro i te maru o te kāwanatanga. Nō te tau 1861 ka whakamanaia tēnei whakaritenga hei whakawai i te hunga Māori mai i te Kīngitanga. E ai ki a kaiwhakawā John Gorst: 'Ka wāhia te whenua ātea a ngā tāngata whenua ki ngā Rohe e rua tekau, ā, kia tirohia iho a ia rohe e tētahi Kaikōmihana Ingarihi. Ka whakatakiwātia hoki ngā rohe kia ono ngā Rau (takiwā), ā, mā ia takiwā e kōwhiri kia rua ngā kaiwhakawā Māori, kia kotahi te wātene, kia rima ngā pirihimana. Ka utua ēnei āpiha e te Kāwanatanga; kaiwhakawā, atu i te £30 pauna ki te £50 pauna i te tau; wātene, £30; pirihimana £10, tae atu ki te hūtu i ia tau. Mā ngā kaiwhakawā tokorua o ia Rau e whakatū i te Rūnanga Rohe e tirohia ana e te Kaikōmihana Ā-Motu' (J. E. Gorst, The Maori King. Ōtautahi: Kiwi, 1999 (i whakaputaina tuatahitia i te tau 1864), wh. 134).

Heoi i tōna whakahautanga he maha ngā tūmomo rerekētanga ki ia rohe, ā, ko tēnei tauira i ahu mai i te pūrongo kāwanatanga mō tētahi hanganga ki Pēwhairangi. 

Te whakamahi i tēnei tūemi

Te Ara - The Encyclopedia of New Zealand

Source: Lindsay Cox, Kotahitanga: the search for Maori political unity. Auckland: Oxford University Press, 1993

Ngā whakaahua me ngā rauemi katoa o tēnei kōrero

Te tuhi tohutoro mō tēnei whārangi:

Basil Keane, 'Kotahitanga - Ngā rōpū Kotahitanga i te tekau tau 1860', Te Ara - the Encyclopedia of New Zealand, http://www.TeAra.govt.nz/mi/diagram/33585/te-whakaritenga-runanga-a-grey (accessed 18 April 2024)

He kōrero nā Basil Keane, i tāngia i te 20 Jun 2012