E ai ki te whakaritenga rūnanga a Kāwana George Grey ka noho ngā iwi hei kaunihera whakahaere ki raro i te maru o te kāwanatanga. Nō te tau 1861 ka whakamanaia tēnei whakaritenga hei whakawai i te hunga Māori mai i te Kīngitanga. E ai ki a kaiwhakawā John Gorst: 'Ka wāhia te whenua ātea a ngā tāngata whenua ki ngā Rohe e rua tekau, ā, kia tirohia iho a ia rohe e tētahi Kaikōmihana Ingarihi. Ka whakatakiwātia hoki ngā rohe kia ono ngā Rau (takiwā), ā, mā ia takiwā e kōwhiri kia rua ngā kaiwhakawā Māori, kia kotahi te wātene, kia rima ngā pirihimana. Ka utua ēnei āpiha e te Kāwanatanga; kaiwhakawā, atu i te £30 pauna ki te £50 pauna i te tau; wātene, £30; pirihimana £10, tae atu ki te hūtu i ia tau. Mā ngā kaiwhakawā tokorua o ia Rau e whakatū i te Rūnanga Rohe e tirohia ana e te Kaikōmihana Ā-Motu' (J. E. Gorst, The Maori King. Ōtautahi: Kiwi, 1999 (i whakaputaina tuatahitia i te tau 1864), wh. 134).
Heoi i tōna whakahautanga he maha ngā tūmomo rerekētanga ki ia rohe, ā, ko tēnei tauira i ahu mai i te pūrongo kāwanatanga mō tētahi hanganga ki Pēwhairangi.
Te whakamahi i tēnei tūemi
Te Ara - The Encyclopedia of New Zealand
This item is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial 3.0 New Zealand Licence
Source: Lindsay Cox, Kotahitanga: the search for Maori political unity. Auckland: Oxford University Press, 1993
Tāpiritia te tākupu hou