Te patu tohorā ki tātāhi
Nō te puenga mai o ngā mahi patu tohorā ki tātahi i te rau tau 1700, he tokomaha ngā Māori ka whai i tēnei mahi. Nō te tau 1804 kua tīmata te mahi whaiwhai. Taka mai ki 1840 he maha ngā kaipuke mahi tohorā. Ko ētahi tāngata Māori ka tohua rawatia ki ngā tūranga nunui ngā teihana ki tātahi, hei kaihautū rānei mō ngā kaipuke. E 40% pea o ngā kaihopu tohorā he Māori. He nui ake tēnei whika ki Ōtākou.
Ngā uri o ngā kaihopu tohorā
He pānga nui tō ngā kaihopu Pākehā ki runga i te ao o te Māori. Tokomaha rātou i whirinaki ki te Māori mō te kai, mō ētahi whao, hei moe wāhine hoki. He maha ngā Māori ka whakapapa ki ngā tīpuna Pākehā me ō rātou wāhine Māori. He maha ngā uri i puta i ngā Pākehā me ō rātou wāhine Māori, pērā i a Dicky Barrett rātou ko Phillip Tapsell, ko Happy Jack Greening, ko Jacky Love, ko William Morris, ko Manuel Lima, ko John Hughes, ko William Haberfield, ko James Spencer, ko George Fyfe, ko Paddy Gilroy, ko Edward Weller.
Te mutunga o ngā mahi whaiwhai tohorā
Ahu ki roto i te rau tau 1800, ka haere tonu te whaiwhai tohorā a te Māori ahakoa te katinga o te nuinga o ngā teihana whakanao tohorā. Nāwai rā ka whāitihia kia hopukina te i ētahi marama ruarua noa iho. Ko te paikea me te parāoa ka hopukina i ēnei wā. Ka noho tonu tēnei mahi whakahirahira i a Te Whānau-a-Apanui me ngā whānau Māori o Te Moana-o-Raukawa me ētahi atu takiwā o te tai tonga, taka rawa mai ki pokapū o te tekau tau 1920.
Te Māori me te tohorā i ēnei rā
Nō nā tata nei, kua whanake te Māori ki roto i ngā mahi ecotourism. Kua whakatūhia e Ngāi Tahu a Kaikōura Whale Watch kia pai ai te mātirotiro o ngā tūruhi i ngā parāoa me ngā aihe, tae atu ki ētahi atu whakamīharotanga o te takutai o Kaikōura (kei te taha raki mā-rāwhiti o Te Wai Pounamu).
Nō raro mai i te wāhanga tuarua o te Tiriti o Waitangi, ka whakamanahia te Māori kia tango i ngā iwi o ngā tohorā ka mate ki runga i o rātou tātahi. E ngana ana ētahi iwi ki te whakamahi i tēnei tikanga hei whakaora anō i ngā mahi tūturu a te Māori e pā ana ki te tohorā. Ko te iwi o Rēkohu, ko Te Tai Poutini ( te tai hauāuru o Te Wai Pounamu), ko Ngāti Haumia (Paekākāriki) me Ngāti Wai (o te Tai Tokerau) kei te mau ki tēnei tikanga.
