Te whakatika ki te haere
Kia 20 mita te roa o ngā waka haere pāmamao ka mutu, kia e 5 ki te e 15 ngā tāngata. Tērā pea ko ētahi o ngā utanga i runga i te waka, he panana, he taro, he kūmara, he heihei, he poaka, he ika, he pōporo, he uwhi, he hue. Kainga ai, inumia ai te kokonati. Puritia te wai Māori ki ngā tahā hue, hopukina rānei ki ngā kōmaru i te wā o te ua. Kei ngā kōrero tuku iho o te uru o Te Moananui-a-Kiwa, ngā kōrero mō ngā kaumoana ka putu i te toto o ngā ika nunui ki roto i ngā angaanga kokonati. He inu reka pea tēnei.
Puritia ai ngā kōrero mō ngā ara moana. Ka tohu ngā kōrero ki ngā maunga, ngā mātārae, ngā toka, ngā rākau motuhake ka kitea kei te ara. Ka tātaria ngā ara o te whānau mārama. Hei ngā ahiahi te wā haere o ngā waka; ka noho nga tohunga ki te tātari ko hea te ara whetū hei whai i te tōnga o te rā.
Te haere i te moana nui
Ehara i te mea whīwhiwhi ngā tikanga mō te whakahaere waka i Te Moananui-a-Kiwa. Ka hua te tohungatanga ki te maha o ngā whakatipuranga. Ko te pūkenga nui o ngā kaiwhakatere o mua ko te tātai arorangi. Ka tātaria te whitinga me te tōnga o ngā whetū mārama rawa mā ētahi momo kāpehu. He momo kāpehu anō ā ngā kaumoana tōmua hei whakamahere i ngā hau moana.
Hei ngā pō, ka whakatere te tohunga i tōna waka kia hāngai ki tētahi whetū kei te pae o te rangi. Me ka teitei rawa taua whetū i te rangi, ka tātaria he whetū kē; ka pēnei te mahi ā, awatea noa. E whitu ki te 12 ngā whetū ka tātaria i te pō kotahi. Ka tirohia anōtia te marama me ngā aorangi pērā i a Meremere-tū-ahiahi rāua ko Pareārau. I te awatea, kua hāngai te ara o te waka ki te whitinga o te rā. Ka kake haere te rā, ka tātaria tana toremitanga ki te rua.
Ka pōuri rawa te rangi, ka tātaria te au o te moana. Nā te pupuhi o ngā hau o te raki me ngā hau tonga mā-rāwhiti, he roa ake te wā mō ngā āmai o Te Moananui-a-Kiwa. Ka hāngai e te tohunga tōna waka kia rite ki te rere o te āmai. Ki te rerekē te pōtere o te waka, he tohu tēnei kua kotiti te waka. Kia kore ai e kotiti te waka i te huarahi, ka tōia he taura ki muri i te waka – ki te panaia te waka e te ngaru nui, ka noho tonu te taura ki te huarahi tika. I mōhio ētahi tohunga ki te whakahāngai i te waka ki te wāhi e pupuhi ana te hau mā te here matairangi ki te tokotū me ngā taura o te waka.